Cô Nguyễn Thị Thu Hà khéo léo tráng từng chiếc bánh. |
Làng nghề bánh tráng Hậu Thành tập trung nhiều nhất ở ấp Hậu Thuận và rải rác một số hộ ở các ấp lân cận. Làng nghề hình thành từ khá lâu, mang tính truyền thống "cha truyền con nối". Những người ở đây kể rằng, ngày trước, bánh tráng chỉ được làm trong dịp Tết cổ truyền, nhưng ngày nay, bánh tráng của Làng nghề đã được sản xuất quanh năm, trở thành món đặc sản cung ứng thị trường hàng ngày.
* Giữ nghề truyền thống của gia đình
Từ khoảng 03 tháng trước Tết Nguyên đán, công việc ở các lò bánh tráng Hậu Thành đã vất vả hơn ngày thường. Người làm bánh tráng thường thức dậy từ lúc 02 - 03 giờ sáng để nhóm bếp, làm bột, chờ nước sôi để bắt đầu tráng bánh.
Gần 01 tháng qua, cũng như nhiều lò làm bánh tráng truyền thống khác, lò bánh tráng của gia đình chị Đoàn Thị Thúy Hằng ngày nào cũng hoạt động nhộn nhịp. Chị Hằng bộc bạch, vào ngày thường, mỗi ngày chị chỉ tráng từ 15 - 20 kg gạo, nhưng vào dịp Tết thì số lượng bánh tráng nhiều hơn gấp đôi để cung ứng nhu cầu thị trường. Thế nhưng để có bột tráng bánh, từ chiều hôm trước gia đình chị đã ngâm gạo, rồi 03 giờ sáng ngày hôm sau thức dậy xay bột, nhóm bếp lửa.
Bên bếp lò đỏ hừng hực được chụm bằng trấu, đôi tay của người phụ nữ tráng bánh vẫn thoăn thoắt cho bột lên khuôn là một tấm vải phẳng căng trên miệng nồi. Sau đó bột được trải đều thành hình tròn trên tấm vải, đậy nắp vung lại. Chỉ trong chốc lát, hơi nước làm chín bột thành chiếc bánh, sau đó người thợ khéo léo dùng cây đũa tre lấy bánh ra trải lên vỉ tre rồi đem đi phơi nắng.
"Gia đình tôi đã trải qua 03 đời làm nghề tráng bánh. Từ nhỏ, tôi phụ bà, phụ mẹ làm bánh. Đến năm 12 tuổi thì tôi trực tiếp tráng bánh. Gia đình tôi chỉ chuyên làm bánh tráng mè. Bánh tráng mè đòi hỏi nhiều nguyên liệu và công phu hơn, cụ thể: Trước hết phải chọn gạo ngon, mè phải mới và thơm, đặc biệt là phần nước cốt dừa phải pha với tỷ lệ phù hợp để tăng vị béo đặc trưng riêng của chiếc bánh tráng Hậu Thành" - chị Hằng chia sẻ.
Cô Nguyễn Thị Thu Hà, cùng ngụ ấp Hậu Thuận gắn bó với nghề làm bánh tráng đã hơn 30 năm. Dù tuổi cao nhưng đến nay, cô Hà vẫn tự tay xay bột, tráng bánh để kịp phơi nắng. Cô Hà kể, hầu hết các lò bánh tráng ở đây đều tồn tại theo phương thức gia truyền. Giờ đây, cô Hà đã có thêm người con gái Trương Thị Diệu và con trai Trương Quốc Thắng tiếp nối công việc truyền thống của gia đình.
* Phát triển kinh tế gia đình
Vừa phụ vợ phơi bánh, anh Huỳnh Văn Tài vui vẻ trò chuyện với chúng tôi. Tuy có vất vả nhưng vợ chồng anh chị cảm thấy rất vui vì nhờ đó mà kinh tế gia đình ổn định và anh chị ngày càng yêu thích công việc này hơn. Anh Tài tâm sự, công việc thủ công tuy vất vả nhưng nghề không phụ người. Cứ nhóm bếp lửa lên là mình sẽ có thu nhập. Dịp gần Tết nếu chịu khó tráng bánh cũng kiếm thu nhập kha khá.
Anh Tài chia sẻ: "Vợ chồng tôi đã gắn bó với nghề làm bánh đã gần 30 năm. Ngày thường thì làm bỏ mối cho các mối quen; đến Tết thì lượng hàng tăng lên gấp đôi, gấp ba trong vòng hơn 01 tháng. Cũng nhờ nghề làm bánh tráng mà vợ chồng tôi lo kinh tế gia đình, có điều kiện lo cho 03 con ăn học".
Ngày Tết, hầu như nhà nào cũng chuẩn bị sẵn vài chục bánh tráng mè để nướng hay bánh tráng trắng để cuốn ăn sống. "Bánh tráng trắng mỏng dùng để ăn sống này chỉ cần phơi 02 - 03 giờ đồng hồ là khô. Dịp tết này, mỗi ngày gia đình tôi tráng từ vài ngàn cái" - chị Trương Thị Diệu, ấp Hậu Thuận chia sẻ.
Nghề làm bánh tráng bây giờ đã có máy móc phụ trợ. Thế nhưng, bánh tráng thủ công vẫn có chỗ đứng trong nhịp sống hiện đại. Qua hàng chục năm tồn tại với bao thăng trầm, bánh tráng Hậu Thành luôn được nhiều người biết đến. Có nhiều nơi sản xuất bánh tráng nhưng bánh tráng của Làng nghề bánh tráng Hậu Thành đã nổi danh là thơm ngon bậc nhất so với các nơi khác trong tỉnh. Chứng minh cho điều đó là thị trường tiêu thụ sản phẩm của Làng nghề từ lâu đã bứt phá ra khỏi nội tỉnh, nhiều tỉnh khác trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và khu vực TP. Hồ Chí Minh.
Chị Nguyễn Thị Cẩm Loan, Chủ tịch Hội LHPN xã Hậu Thành cho biết: "Bằng tình yêu nghề, nhiều gia đình vẫn đang nỗ lực giữ lửa cho làng nghề. Cũng chính nhờ nghề làm bánh tráng mà nhiều chị em phụ nữ trong ấp, xã có việc làm ổn định, tăng thu nhập cho gia đình. Mặc dù Làng nghề bánh tráng Hậu Thành vẫn còn phải đối diện với nhiều thách thức bởi cạnh tranh thị trường, cần tiếp tục đầu tư cải tiến kỹ thuật, mẫu mã… nhưng có thể khẳng định bánh tráng Hậu Thành đã có "chỗ đứng" khá vững chắc trong lòng người tiêu dùng. Những chiếc bánh tráng béo, thơm, giòn rụm sau khi nướng chín càng làm tăng hương vị ngọt ngào ngày Xuân, là món quà mộc mạc, dân dã nhưng đong đầy tình cảm cho nhau giữa những người thân, bè bạn".
Lê Phương
Nguồn: Cổng Thông tin điện tử tỉnh Tiền Giang